കേശവദേവിന്റെ ജീവിതവും കാലവും
കേശവദേവ് എന്ന വിപ്ലവകാരി
1904 ആഗസ്റ്റ് മാസത്തില്‍ വടക്കന്‍ പറവൂരിനടുത്ത് കെടാമംഗലത്തു നല്ലേടത്തു വീട്ടിലാണ് പപ്പുപിള്ളയുടെയും കാര്‍ത്ത്യായനി അമ്മയുടെയും പുത്രനായി കേശവദേവ് എന്ന് പിന്നീട് അറിയപ്പെട്ട കേശവപിള്ള ജനിച്ചത്. തൊട്ടുകൂടാത്തവരെയും തീണ്ടീക്കൂടാത്തവരെയും വഴിമാറിപ്പോകാനാജ്ഞാപിക്കുന്ന, മേല്‍ജാതിക്കാരുടെ ഒച്ചയാട്ടലുകള്‍ കേട്ട് നല്ലേടത്തു തറവാട്ടില്‍ ചോദിക്കാത്ത ചോദ്യങ്ങളും അടങ്ങാത്ത സമരതൃഷ്ണയുമായി കേശവന്‍ വളര്‍ന്നു. ജാതീയ ഉച്ചനീചത്വങ്ങളെ എതിര്‍ത്ത സംഘടനയായതിനാല്‍ തേര്‍ഡ് ഫോറം വരെ മാത്രം പഠിച്ച കേശവന്‍ ആര്യസമാജത്തില്‍ ചേര്‍ന്നു. പിള്ള എന്നത് ജാതിയെ വെളിപ്പെടുത്തുന്നതാകയാല്‍ അത് ഉപയോഗിക്കാന്‍ പാടില്ല, അങ്ങനെ കേശവപിള്ള കേശവദേവ് ആയി.
റഷ്യന്‍ വിപ്ലവം ഇന്ത്യയിലുണര്‍ത്തിയ ചിന്താവിപ്ലവത്തിന്‍റെ പ്രതിനിധിയായി തിരുവിതാംകൂറില്‍ ട്രേഡ് യൂണിയന്‍ പ്രവര്‍ത്തനമാരംഭിച്ചു. ദേവ് കേരളത്തിലെ ആദ്യകാല കമ്മ്യൂണിസ്റ്റുകാരിലൊരാളായി. ആലപ്പുഴയില്‍ ട്രേഡ് യൂണിയന്‍ പ്രസ്ഥാനത്തിന്റെ വിത്തുവാരിയെറിഞ്ഞ ചുരുക്കം ചിലരില്‍ ഒരാളായിരുന്നു ദേവ്. ട്രേഡ് യൂണിയന്‍ ഓഫീസുകളില്‍ കയറിയിറങ്ങി മാര്‍ക്സിസ്റ്റത്തിന്‍റെ അക്ഷരമാലകള്‍ പഠിപ്പിച്ചു. എങ്കിലും തൊഴിലാളിയായ അദ്ദേഹം പുസ്തകങ്ങളില്‍ നിന്നല്ല, മറിച്ച് കണ്‍മുമ്പില്‍ വലുതായി വന്ന ജീവിതത്തില്‍ നിന്നാണ് അദ്ദേഹത്തിന്റെ കഥാപാത്രങ്ങളെ സൃഷ്ടിച്ചത്.
പഴഞ്ചനും പിന്തിരിപ്പനുമായ എല്ലാ ആശയങ്ങള്‍ക്കും ദേവ് എതിരായിരുന്നു. ജാതി, മതം, പ്രാദേശികത്വം തുടങ്ങിയ എല്ലാ ചിന്താഗതികളെയും എതിര്‍ത്തു കൊണ്ടാണ് ദേവ് പൊതുരംഗത്തേക്ക് കടന്നു വന്നത്.
ദേവ് തുറന്ന പോരാളിയും എതിരാളിയുമായിരുന്നു. ശത്രുപാളയത്തില്‍ ഒറ്റയ്ക്കു കയറി സകലതും തല്ലിത്തകര്‍ക്കുന്ന കമാന്‍ഡോയുടെ കര്‍മ്മശേഷിയും ആത്മവിശ്വാസവുമായിരുന്നു. 'എതിര്‍പ്പ്' കേശവദേവിന് ഏറ്റവും ഇഷ്ടപ്പെട്ട വാക്ക് അതായിരുന്നു. 'എതിര്‍പ്പ്' അദ്ദേഹത്തിന് സ്വന്തം ജീവിതത്തിന്‍റെ തത്ത്വശാസ്ത്രം തന്നെയായിരുന്നു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ ആത്മകഥയുടെ പേരും 'എതിര്‍പ്പ്' എന്നാണ്.
വ്യക്തമായ ലക്ഷ്യങ്ങളോടെ ഒരു തൊഴിലാളിവര്‍ഗ്ഗ രാഷ്ട്രീയകക്ഷി രൂപം കൊണ്ടപ്പോള്‍ ദേവ് അതില്‍ അംഗമായില്ല. അദ്ദേഹം രാഷ്ട്രീയം വിട്ട് നാടകകൃത്തായി. നാടകവേദിയുമായി നേരിട്ട് ബന്ധപ്പെടുകയും പ്രൊഫഷണല്‍ നാടകസംഘങ്ങള്‍ക്കായി തന്നെ നിരവധി നാടകങ്ങള്‍ രചിക്കുകയും ചെയ്ത ആളാണ് കേശവദേവ്. ദേവ് ജീവിതത്തില്‍ ഒരിക്കല്‍ മാത്രമേ സര്‍ക്കാരുദ്യോഗസ്ഥനായുള്ളൂ. അത് ആകാശവാണിയിലെ ഡ്രാമ പ്രൊഡ്യൂസറായിട്ടാണ്. എന്നും താന്‍ പ്രചാരകനാണെന്ന് അഭിമാനപൂര്‍വ്വം പറഞ്ഞിരുന്ന സാഹിത്യകാരനാണ് ദേവ്. മൊത്തം പന്ത്രു നാടകങ്ങളും മൂന്ന് ഏകാങ്ക നാടക സമാഹാരങ്ങളും അദ്ദേഹം പുറത്തിറക്കിയിട്ടുണ്ട്‌. ജാതിചിന്തക്കെതിരെ നാടാകെ ആഞ്ഞടിച്ച കൊടുങ്കാറ്റ് ദേവിന്റെ മനസ്സിലും ചലനങ്ങള്‍ സൃഷ്ടിച്ചു. ഉച്ചനീചത്വങ്ങള്‍ക്കെതിരെ ഉണര്‍ന്ന് പൊരുതുമ്പോള്‍ അതൊരു മാര്‍ഗ്ഗമായി തോന്നി.<
കുറെക്കാലം സമാജപ്രവര്‍ത്തനങ്ങളുടെ പേരില്‍ കഴിഞ്ഞു കൂടിയപ്പോള്‍ ഒട്ടനവധി വ്യക്തികളുമായി അടുക്കാന്‍ അവസരം ലഭിച്ചു. കേസരി ബാലകൃഷ്ണപിള്ള, എ.കെ.പിള്ള, ബോധേശ്വരന്‍ തുടങ്ങിയവര്‍. ദേവ് ആദ്യമായി ഒരു കഥയെഴുതിയത് ഇക്കാലത്താണ്. തിരുവനന്തപുരത്തു നിന്ന് പുറപ്പെട്ടിരുന്ന മഹിളാമന്ദിരം എന്ന മാസികയില്‍ അത് പ്രസിദ്ധീകരിക്കുകയും ചെയ്തു.
ദേവിന്റെ ചെറുകഥകളും ലേഖനങ്ങളും സഹോദരന്‍, മഹിളാമന്ദിരം, സ്വരാജ്, ഭജേ ഭാരതം എന്നീ പ്രസിദ്ധീകരണങ്ങളില്‍ പ്രസിദ്ധീകരിക്കുകയുായി. മലയാളരാജ്യത്തിലും, ഭജേ ഭാരതത്തിലും പത്രാധിപരായി ജോലിനോക്കുവാനും ദേവിന് അവസരം ലഭിച്ചു.
ജീവിതം ജീവിച്ച് പഠിക്കണം എന്നുറക്കെ പറഞ്ഞിരുന്ന കേശവദേവ്, സ്വാനുഭവങ്ങളില്‍ നിന്നും സമ്പാദിച്ച വിഷയങ്ങളാണ് കലയുടെ വര്‍ണ്ണം നല്‍കി പില്‍ക്കാലത്ത് മഹനീയ രചനകളാക്കി മാറ്റിയത്. അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രഭാഷണങ്ങളിലും അത് പ്രതിഫലിച്ചിരുന്നു. പഴമയോടുള്ള നിഷേധവും സമുദായത്തിലെ ഉച്ചനിചത്വങ്ങള്‍ക്കെതിരായ പോരാട്ടവും. സാഹിത്യ രചനയില്‍ മാത്രം ഒതുക്കി നിറുത്തിയതായിരുന്നില്ല ആ വിപ്ലവകാരിയുടെ ജീവിതം. കേരളത്തിലെ കമ്മ്യൂണിസ്റ്റു പ്രസ്ഥാനം ഉടലെടുക്കുന്നതിനു മുമ്പുതന്നെ കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് ആശയഗതിയുടെ പ്രചാരകനായിരുന്നു കേശവദേവ്.
തൊഴിലാളി പ്രസ്ഥാനത്തിനു വേണ്ടി രാപകലില്ലാതെ അദ്ധ്വാനിച്ചു കൊണ്ടിരിക്കുമ്പോള്‍ തന്നെ നിശയുടെ നിശബ്ദതയില്‍ പൊതുനിരത്തിലെ വിളക്കിന്‍ ചുവട്ടിലിരുന്ന് അദ്ദേഹം കഥകളെഴുതി. ഉള്ളില്‍ തിളച്ചു മറിഞ്ഞിരുന്ന വിപ്ലവബോധം ദേവിനെ പട്ടിണിപ്പാവങ്ങള്‍ക്കിടയിലേക്ക് ഇറക്കി വിട്ടുവെങ്കില്‍ അവിടെ നിന്നുണ്ടായ അനുഭവങ്ങളുടെ തീയില്‍ കാച്ചിയെടുത്തതാണ് അദ്ദേഹത്തിന്റെ കൃതികള്‍ പലതും.
ദേവിന്റെ ചിന്തയിലും കാഴ്ചപ്പാടിലും പിന്നീട് ശ്രദ്ധേയമായ പല മാറ്റങ്ങളും വന്നു. കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് തത്വശാസ്ത്രത്തോടും പ്രവര്‍ത്തനരീതിയോടും വിട്ടുവീഴ്ചയില്ലാതെ പോരാടുന്ന ഒരു കേശവദേവിനെയാണ് പിന്നീട് കേരളം കത്.
അക്കാലത്ത് അദ്ദേഹം എഴുതിയ ഒരു ലഘുരേഖയുടെ പേര് 'അഗ്നിയും സ്ഫുലിംഗവും' എന്നാണ്. വിപ്ലവാനന്തര റഷ്യയില്‍ പ്രകടമായ മാറ്റങ്ങള്‍ ദേവെന്ന വിപ്ലവകാരിക്ക് സ്വീകാര്യമായില്ല. ഈ ഘട്ടത്തില്‍ കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് വിരുദ്ധചേരിയുടെ ശക്തനായ വക്താവായി തന്നെ അദ്ദേഹം പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ടു. ആ ലക്ഷ്യവും കൊണ്ട്‌ സാഹിത്യരചന നടത്താനും ദേവ് മടിച്ചില്ല. 'ഞാനിപ്പകമ്മ്യൂണിസ്റ്റാകും', 'മഴയങ്ങും കുടയിങ്ങും'തുടങ്ങിയ നാടകങ്ങള്‍ രാഷ്ട്രീയ പ്രാധാന്യമുള്ളവയാണ്. അദ്ദേഹം രാഷ്ട്രീയം വിട്ട് നാടകകൃത്തായി.
ഇതിനിടയില്‍ അദ്ദേഹം വിവാഹിതനുമായി. കുറച്ചുകാലം നാടകരംഗവുമായി സഹകരിച്ചു നടന്നതു കൊണ്ട്‌ സാമ്പത്തിക ഭദ്രത കൈവരിക്കാന്‍ കേശവദേവിന് കഴിഞ്ഞു. ആ വിവാഹബന്ധം പൊരുത്തക്കേടുകള്‍ മാത്രമായിരുന്നു. വീട്ടില്‍ സ്വസ്ഥമായി കഴിയുവാന്‍ ദേവിന് സാദ്ധ്യമായില്ല. അദ്ദേഹം സഞ്ചാരം തുടര്‍ന്നു.
വിപ്ലവകാരിയില്‍ നിന്ന് ഉജ്ജ്വലനായ സാഹിത്യകാരനിലേക്കുള്ള വളര്‍ച്ചയായിരുന്നു. 1930-1975 നു ഇടക്കാണ് കേശവദേവ് ചെറുകഥകളും നോവലുകളും രചിച്ചത്. കേശവദേവിന്റെ ബഹുഭൂരിഭാഗം ചെറുകഥകളിലും ഇടത്തരക്കാരുടെയും അതിനു താഴെയുള്ള നിര്‍ദ്ധനരുടെയും ജീവിതമാണ് ചിത്രീകരിച്ചിട്ടുള്ളത്. പല കഥകളിലും എന്തെങ്കിലും ഒരാശയം ശക്തമായി വായനക്കാരന് പകര്‍ന്നു കൊടുക്കുക എന്ന ലക്ഷ്യത്തോടെ എഴുതിയവയാണെന്ന് സ്പഷ്ടം.
ഇതിനിടയിലാണ് കേശവദേവിന് തിരുവനന്തപുരം റേഡിയോ നിലയത്തില്‍ ഡ്രാമാ പ്രൊഡ്യൂസറായി നിയമനം കിട്ടിയത്. അങ്ങനെ ദേവിന് വീും സാമ്പത്തിക ഭദ്രത കൈവന്നു. ദേവ് വീണ്ടും വിവാഹിതനായി. കേശവദേവിന്റെ ആരാധികയായിരുന്ന സീതാലക്ഷ്മി. തകര്‍ന്നുപോയ സ്വന്തം കുടുംബജീവിതത്തിന് പുതിയ ഒരടിസ്ഥാനമുറപ്പിക്കാന്‍ ദേവ് പ്രകടിപ്പിച്ച വെമ്പലാണ് ഈ സാഹസികതയ്ക്ക് പിന്നിലുണ്ടായിരുന്നത്.
ഈ പുതിയ മാനസികാവസ്ഥയിലാണ് അദ്ദേഹത്തിന് കേന്ദ്രസാഹിത്യഅക്കാദമി അവാര്‍ഡ് നേടിക്കൊടുത്ത അയൽക്കാർ എന്ന നോവല്‍ രചിച്ചത്. യുവത്വത്തിന്‍റെ ആര്‍ജ്ജിതചൈതന്യം അറുപത്തിയാറു വയസ്സ് കഴിഞ്ഞ കേശവദേവിനെ അച്ഛനാക്കി (1967 ജനുവരി 14). സാഹിത്യ പ്രവര്‍ത്തക സഹകരണ സംഘത്തിന്‍റെ പ്രസിഡന്‍റ് പദവി (1966-68), സോവ്യറ്റ്ലാന്‍റ് നെഹ്റു അവാര്‍ഡ് (1970), കേരള സാഹിത്യ അക്കാദമി പ്രസിഡന്‍റ് (1974-77) ഇതെല്ലാം കേശവദേവിന് ആഹ്ളാദവും ആശ്വാസവും നല്‍കി.
അദ്ദേഹത്തിന്റെ ആദ്യ നോവലായ 'ഓടയില്‍നിന്ന്' പലതവണ പാഠപുസ്തകമാക്കിയിട്ടുണ്ട്‌.
കേശവദേവിന്റെ ജീവിതത്തെയും അദ്ദേഹത്തിന്റെ സൃഷ്ടികളെക്കുറിച്ചും എഴുതുമ്പോള്‍ ആത്മകഥയായ എതിര്‍പ്പിന് ഏറെ പ്രസക്തിയുണ്ട്‌. ജീവിതത്തില്‍ സകലതിനേയും എതിര്‍ക്കുകയെന്ന സ്വഭാവം നൈസര്‍ഗ്ഗികമായി തനിക്ക് എങ്ങനെ ലഭിച്ചു എന്നതിനെ നിഷ്പക്ഷ മനോഭാവത്തോടെ ഒന്നു നോക്കിക്കാണുവാനാണ് ദേവ് ഇതില്‍ ശ്രമിച്ചിരിക്കുന്നത്. നല്ലൊരു നോവലിന്‍റെ ശൈലിയില്‍ എഴുതിയിട്ടുള്ളതാണ് ഈ ആത്മകഥ.
ദേവിന്റെ ആരോഗ്യം ക്രമേണ കുറഞ്ഞുവന്നു. രോഗബാധിതനായി അദ്ദേഹം കുറെക്കാലം എരിഞ്ഞടങ്ങിയ ഒരഗ്നി പര്‍വ്വതം പോലെ മുടവന്‍മുഗളില്‍ ലക്ഷ്മിനിലയത്തിലും, ആശുപത്രികളിലും കിടന്നു. സാമ്പത്തികപരാധീനത കൊണ്ടാവാം മകന്‍ സാഹിത്യപരീക്ഷണം നടത്താന്‍ അച്ഛന്‍ ആഗ്രഹിച്ചില്ല. എട്ടാം ക്ലാസ്സു മുതല്‍ അച്ഛന്‍റെ കിടക്കയ്ക്കരികില്‍ അച്ഛനു മരുന്നു കൊടുത്തും സ്നേഹപരിചരണങ്ങളുമായിരുന്ന മകന്‍ ഒരു വലിയ ഡോക്ടറായി കാണാനാണ് അച്ഛന്‍ ആഗ്രഹിച്ചത്. 1983 ജൂലായ് 1, അന്നാണ് എതിര്പ്പിന്റെ സൂര്യന്‍ എരിഞ്ഞടങ്ങിയത്. ഒരു കാലഘട്ടം മുഴുവന്‍ ചുഴറ്റിയടിച്ചു കൊണ്ടിരുന്ന കൊടുങ്കാറ്റു നിലച്ചു.
ജീവിതത്തിന്‍റെ ആഴങ്ങള്‍ ദേവിന് അപ്രാപ്യമായിരുന്നു. ഔന്നത്യത്തെ അദ്ദേഹം ഉന്മുഖമാക്കിയിരുന്നില്ല, ആര്‍ത്ഥികതലത്തിലുള്ള മനുഷ്യസ്വാതന്ത്രിയവും. മനുഷ്യത്വത്തിന്‍റെ വികസനവും ആത്മാഭിമാനത്തിന്‍റെ പ്രസരണവുമായിരുന്നു ദേവിന് ഏറ്റവും പ്രിയങ്കരങ്ങളായ വിഷയങ്ങള്‍. സ്വന്തം കാലില്‍ നില്‍ക്കാനും സ്വന്തമായി സ്വാതന്ത്ര്യസമരം നടത്താനും സ്വന്തമായി അന്തസ്സും, അഭിമാനവും നിലനിര്‍ത്താനും അന്യരുടെ വിമോചനത്തിനു വേി ത്യാഗം സഹിക്കാനും ദേവ് സ്വന്തം കൃതികളില്‍ കൂടി കേരളജനതയ്ക്കു പ്രചോദനം നല്‍കി ദേവ് മലയാളസാഹിത്യത്തിനു അസുലഭകാന്തി വര്‍ഷിക്കുന്ന ജോതിസ്സാണെന്നതിനു സംശയമില്ല.
